Pasillo

Fi Wikipedia

Pasillo (Borɔfo: anamɔntu kakraba, paado anaa anamɔnkwan) yɛ Kolombia ndwom ahorow a wɔagye dzin ara yie wɔ amanaman a ɔbɔ mu yɛ 'Viceroyalty of New Granada' wɔ mfeha duakron mu: ɔhyɛɛ ase wɔ 'Colombian Andes' wɔ ber a fahodzi akokoakoko rokɔ do no, ɔtserɛɛw kɔr mbeambea afofor, nkanka 'Ecuador' (hɔ na wɔfa hɔ dɛ ɔyɛ bea a ɔman no ndwom mu ahorow wɔ) na, ɔdze kɔ bea kakraba a ɔwɔ akoko a ɔwɔ amantɔw mu wɔ 'Venezuela' na 'Panama'. Venezuelans kɔ ma dɛm ndwom yi dɛ ɔyɛ "vals" (Spanish for "Waltz"). Ndɛ, ɔdze European ndzɛmba a no dodowara fa asaw ho aka ho, iyinom nye ''Viennese waltz'' wɔ Kolombia na ndzɛmba a ɔwɔ 'sanjuanito' na ''yaraví'' wɔ ''Ecuador''. Dɛ mbrɛ ɔtserɛɛw wɔ Gran Colombia ber mu no, pasillo so tum sɔɔ nkorɔfo hɔn suban wɔ nkurasenkurase a nna wɔatsew hɔnho ano. Iyi ma no atsenka mapa; dɛ mbrɛ ɔtse biara no, ndze, na ndze ne nkerii wɔ ndwom mu no dzi nsesa wɔ ekurase biara na mpo wɔ ɔman biara mu.

Dza ɔwɔ ne ''waltz'' mu no, pasillo sesaa European n'asaw kwan dze boaa dwetaa, ''mandolin'', na adzeyɛdze nkaa no.


Abakɔsɛm[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Wɔyɛe wɔ mfeha duakron mu no, pasillo bɛɛn ''Colombia War of Independence'', ''the Ecuadorian War of Independence'', na ''Ecuadorian nationalism''. Pasillo nyaa atsenka fii ndwom a wɔdze egu adze do afebɔɔ wɔ ''Ecuador'' mu, a Enrique Ibañez Mora na Nicasio Safadi yɛɛ no kor. Odur amanaman no sor hɔ wɔ ber a Julio Jaramillo reyɛ n'edwuma no. Ecuadoria hɔn ekyirmba no da ho dzi dɛw wɔ pasillofo ho, a ndwom fofor ka ho a Juan Fernando Velasco na Magarita Lazo na wɔtoe. Ecuadorian pasillofo binom ka ''Pasional'', ''Invernal'', "Ángel de Luz", "El aguacate", ho na dodow ho. Pasillo abɛgye dzin mapa wɔ ndwom mu wɔ Kolombia fitsi mfeha duakron mu. "Espumas", "Pueblito viejo", "Pescador lucero y río", na "Oropel" ka Kolombia pasillofo a wɔagye dzin no ho. Kolombia adwontofo bi tse dɛ Silva y Villalba na Garzon y Collazos aboa ma pasillo agye dzin wɔ wiadze mu.


Dza ɔwɔ Ecuador mu[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Ecuador pasillofo dze sanjuanito ne nhyɛdo ka hɔnho, ntsi Ecuadoria pasillofo yɛ berɛww na wodzi awerɛhow. Ɔnam dɛ ɔyɛ soronko fi aman nkaa no ntsi, Ecuadorian pasillo bɛdaa nsew wɔ aman ndwom mu. Dɛ mbrɛ ɔkyerɛwfo Ketty Wong aka no, fitsi mfeha eduonu ahyɛse na Ecuadorian pasillo gyae ndwom bɔ wɔ bea a wɔyɛ tsir na kuw no bɛgyee dzin papaapa. Nna ɔwɔ akyerɛw a ɔyɛ awerɛwhow a ɔkɔ ma dza wɔreper dɛ hɔn nsa bɛka na dza wɔtse yaw wɔ hɔn akoma mu. Mbrɛ ɔtse biara no, wɔwɔ ndwom bio a ɔkyerɛ Ecuadorian asaase ne fɛw a ɔyɛ, na akokodurfo a Ecuadoriafo yɛ. Dza ɔka ho, wɔwɔ ndwom a ɔkyerɛ ɔpɛ a wɔwɔ ma mantɔw anaa kurow kɛse, na wɔ mbeambea binom mu no, iyi ebegyina hɔ ama hɔn sen hɔn ankasa hɔn kurow ndwom. Iyi yɛ "Guayaquil de mis amores" n'asɛm a ofi Nicasio Safadi hɔ. Wong ka to Ecuador do dɛ, ɔnam ne tum a ɔwɔ wɔ tsir asɛm ahorow a ɔwɔ wɔ paado, kuw, na mbasantsen ekuwekuw ntsi no, Ecuadorian pasillo abɛyɛ ngyinahɔma ama amanaman ndwom wɔ ber a wɔabɔ mbɔdzen.


1950 ber mu no Ecuadorian pasillo dzii nsesa. Kaansa nna ɔda ho da Ecuador aman ndwom n'ano, dza ɔdze kasanwoma bae no, wɔhyɛɛ no dɛ ɔnye ''foreign boleros'', tangos, waltzes, guarachas, na ndwom nkaa no, a ɔyɛ guaracha, merecumbe, na Ecuadorian-Colombian cumbia nsi akan. Ecuadorian pasillo hɔn ahoɔdzen ntoado wɔ hɔ a aseda kɔ ma adwontofo mapa a wɔyɛ Luis Alberto Valencia na Gonzalo Benítez, Montecel enuanom mbanyimfo, Mendoza Sangurima enuanom mbasiafo, Mendoza Suasti enuanom mbasiafo, Los Coraza na Marco Tulio Hidrobo.


Ndɛ mber yi, Ecuadorian pasillo da nsew wɔ amanaman mu, na ekyirmba so dze ndzɛmba afofor reka ho, tse dɛ wɔboa ma wɔdze dodow noara kyerɛkyerɛ.

Adwontofo[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

  • Julio Jaramillo
  • Carlos Amable Ortiz
  • Francisco Paredes Herrera
  • Adolfo Mejía Navarro
  • Olga Eljuri de Villar
  • Nicasio Safadi
  • José Ignacio Canelos
  • Enrique Ibáñez Mora
  • Carlota Jaramillo
  • Luis Laberto Valencia
  • Gonzalo Benitez
  • Tulio Hidrobo
  • Julio Baba
  • Enrique Espín Yépez
  • Vicente Gómez Gudiño
  • Jacobo Palm
  • José Luis Rodríguez Vélez
  • Carlos Vieco
  • German Dario Perez
  • Oriol Rangel
  • Luis Antonio Calvo
  • Luis Henrique Santos Goncalves

Mfatoho[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Adoracion Text: Genaro Castro Music: Enrique Ibáñez Mora