Manovo-Gounda St. Floris Ɔman Ɔdomankoma abɔdze Prama

Fi Wikipedia
Manovo-Gounda St. Floris Ɔman Ɔdomankoma abɔdze Prama
national park
Part ofNortheast Central African Republic Sesa mu
Inception17 Esusow Aketseaba 1979 Sesa mu
Native labelManovo-Gounda St. Floris National Park Sesa mu
IUCN protected areas categoryIUCN category II: National Park Sesa mu
CountryCentral African Republic Sesa mu
Located in the administrative territorial entityBamingui-Bangoran Prefecture Sesa mu
Coordinate location8°30′0″N 21°30′0″E Sesa mu
Significant eventlist of World Heritage in Danger Sesa mu
Heritage designationWorld Heritage Site Sesa mu
World Heritage criteriaWorld Heritage selection criterion (ix), World Heritage selection criterion (x) Sesa mu
Map

Manovo-Gounda St. Floris Ɔman Ɔdomankoma Abɔdze Prama yɛ ɔman pado do atrae na UNESCO Wiadze Egyapadze Bea a ɔwɔ Finimfin Afrika Ɔman no (Central African Republic) mantɔw Bamingui-Bangoran mu, a ɔbɛn Chad hye do. Wɔkyerɛw no wɔ Wiadze Egyapade Mbea a wɔahyehyɛ no mu wɔ 1988 mu osian nkwa ahorow ahorow a ɔwɔ mu ntsi.

Ndua ahorow a ɔda nsow na akraman tuntum, asono, Sudan akraman, asono, mbɔdɔm a hɔn enyim yɛ kɔkɔɔ, na mbɔdɔm, akraman, ngyata; nsu mu nnomaa ahorow pii nso wɔ nsuyir mbea a ɔwɔ etsifi afa mu no.

Bea no wɔ nsane mu ɔsiane wuram mboa a wɔnntaa nwuwu na mboa ahorow a wɔrepepa efi hɔ ntsi. Atɔe afa mu nkraman tuntum a na wɔyɛ Finimfin Afrika Ɔman no (Central African Republic) ase atɔe wɔ afe 2011. Wɔdze bea no kaa Wiadze Egyapadze a ɔwɔ Asiane Ho Kyerɛwtohɔ no ho ber a wɔbɔɔ amandzɛ dɛ abɔmbɔfo a wokitsakitsa akodze kɛse ridzidzi na mboa a wɔkyer hɔn we a mbra mma ho kwan, a ebia na wɔatwa nyimpa dodow bɛyɛ ɔha biara mu eduowɔtwe (80%) no ekyir a ɔwɔ paado ho mboa a wɔtse hɔ no mu. Etur a wɔtoow guu paado ho edwumayɛfo baanan wɔ 1997 ahyɛse na tsebea a na ahobambɔ resɛ ne nyina maa nkɔdo edwuma na nserahwɛ nyina gyae.

Finimfin Afrika Ɔman (Central African Republic) aban no hyɛɛ nyansa dɛ wɔmfa bea no sɔhwɛ ho asɛyɛdze mma ankorankoro fapem bi. Wiadze Egyapade Boayikuw no kamfoo kyerɛɛ dɛ wɔnyɛ tsebea ho amanneɛbɔ a ɔkɔ akyiri ne nhyehyɛe a wɔdze besiesie beae no wɔ hɔn 1998 nhyiam no ase. Nkurɔfo reyɛ nhyehyɛe ahorow a wɔdze bɛwo wuram mmoa no ho adwuma na ama wɔasan akanyan wuram mmoa a wonya fi abɔdze mu no.

Bea[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Paado atsenae no wɔ Bamingui-Bangoran mantɔw no epuei afa mu ewiei fa kɛse no ara wɔ ɔman no etsifi afa mu. Abɔnten so atrae no atsifi fam hye na amanaman ntam hye a ɔne Chad wɔ Aouk (Bahr) na Kameur Esubɔntsen no do. Epuei afa mu hye no yɛ Vakaga Esubɔntsen, atɔe afa mu hye no yɛ Manovo Esubɔntsen a ɔwɔ bɛyɛ kilomita eduanan (40) wɔ N'Délé epuei afa mu, na anafo afa mu hye no yɛ Massif des Bongo abon no. Ndéle-Birao kwan no fa paado atsenae hɔ.

Hwɛ Iyi Nso[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

  • World Heritage Sites in Danger

Akenkan A Ɔkɔ Ekyir[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

  • Barber, K., Buchanan, S. ne Galbreath, P. (afe dunkron aduɔwɔtwe mu - 1980) Ɔkwan a wɔfa do yɛ aduru a ɔma obi nya apɔwmudzen. Ndzemba a Atwa hɛn Ho Ahyia Ho Nhwehwɛmu a Wɔyɛe wɔ St Floris Ɔman Mmoa Yɛmmea, Mfinimfini Afrika Ɔman (Central African Republic). IPAD, U.S. Ɔman Mmoa Yɛmmea Dwumadibea, Washington D.C. - (Barber, K., Buchanan, S. & Galbreath, P. (1980). An Ecological Survey of the St Floris National Park, Central African Republic. IPAD, US National Park Service, Washington D.C.)
  • Buchanan, S. na Schacht, W. (afe dunkron aduɔson nkron mu - 1979) Ɔkwan a wɔfa do yɛ no. Ndzemba a atwa hɛn ho ahyia ho nhwehwɛmu wɔ Manovo-Gounda-St Floris Ɔman Mmoa Yɛmmea ISBN B0007AWI2G. Ministre des Eaux, Forêts, Nsɛm a Wɔka Kyerɛ na Nsɛm a Wɔka Kyerɛ, Bangui. CAR - (Buchanan, S. & Schacht, W. (1979). Ecological investigations in the Manovo-Gounda-St Floris National Park ISBN B0007AWI2G. Ministre des Eaux, Forêts, Chasses et Pêches, Bangui. CAR)
  • KAR (afe dunkron aduɔwɔtwe nson mu - 1987) na ɔkyerɛwee. Parc National du Manovo-Gounda-St Floris a wɔayi hɔn din dɛ hɔnkyerɛw hɔn din wɔ Wiase Agyapade Kyerɛwtohɔ no mu. Ministre du Tourisme, de Eaux, Nsɛm a Wɔka Kyerɛ, Nsɛm a Wɔka Kyerɛ, Bangui. Mfinimfini Afrika Ɔman no (Central African Republic). - (CAR (1987). Nomination of the Parc National du Manovo-Gounda-St Floris for Inscription on the World Heritage List. Ministre du Tourisme, des Eaux, Forêts, Chasses et Pêches, Bangui. Central African Republic).
  • KAR (afe dunkron aduɔkron mmienu mu - 1992) na ɔkyerɛwee. Sauvegarde a ɔwɔ Manovo-Gounda St Floris no mu. Patrimoine Mondial na ɔkyerɛwee. Amandzebɔ a Haut Commissaire de la Zone Franche Ecologique dze kɔmaa UNESCO. - (CAR (1992). Sauvegarde de Manovo-Gounda St Floris. Patrimoine Mondial. Report of the Haut Commissaire de la Zone Franche Ecologique to UNESCO).
  • Douglas-Hamilton, I., Froment, J., na Doungoubé, G. (afe dunkron aduɔwɔtwe anum mu - 1985) Ɔkwan a wɔfa do yɛ aduru a ɔma obi nya apɔwmudzen. Wimhyɛn nhwehwɛmu a wɔyɛe wɔ wuram mmoa a ɔwɔ Central African Republic Atsifi fam ho. Amandzebɔ ma CNPAF, WWF, IUCN, UNDP na FAO. - (Douglas-Hamilton, I., Froment, J., & Doungoubé, G. (1985). Aerial survey of wildlife in the North of the Central African Republic. Report to CNPAF, WWF, IUCN, UNDP and FAO).
  • IUCN, (afe dunkron aduɔwɔtwe awotwe mu - 1988) na ɔkyerɛwee. Wiase Agyapadeɛ a Wɔayiyi - Mfiridwuma mu Nhwehwɛmu. Amandzebɔ ma WWF. - (IUCN, (1988). World Heritage Nomination - Technical Evaluation. Report to WWF).
  • IUCN/WWF Dwumadie 3019. Asono Nhwehwɛmu na Dwumadze, Mfinimfini Afrika Ɔman (Central African Republic). Amandzebɔ ahorow. - (IUCN/WWF Project 3019. Elephant Research and Management, Central African Republic. Various reports.)
  • IUCN (afe dunkron aduɔkron nson mu - 1997) Tebea a Wɔkora Abɔdze mu Wiase Agyapade Agyapade Do. Amandzebɔ a wɔasiesie ama Wiase Agyapade Dwumadzebea, nhyiam a ɔto do aduonu baako (21), UNESCO, Paris. 7pp. - (IUCN (1997) State of Conservation of Natural World Heritage Properties. Report prepared for the World Heritage Bureau, 21st session, UNESCO, Paris. 7pp).
  • Loevinsohn, M. (afe dunkron aduɔson nson mu - 1977) Ɔkwan a wɔfa do yɛ no. Nhwehwɛmu a Wɔyɛe wɔ Wim Nhwehwɛmu a Efii Mu Bae 1969/70. CAF/72/010 Adwuma Krataa a ɔto do nson (7). FAO, Roma, na ɔwɔ hɔ. - (Loevinsohn, M. (1977). Analyse des Résultats de Survol Aérien 1969/70. CAF/72/010 Document de Travail No.7. FAO, Rome).
  • Loevinsohn, M., Spinage, C. ne Ndouté, J. (afe dunkron aduɔson awotwe mu - 1978) Ɔkwan a wɔfa do yɛ aduru a ɔma obi nya apɔwmudzen. Nhwehwɛmu a wɔyɛe wɔ afe dunkron aduɔson awotwe mu (1978) Wim nhwehwɛmu a efii mu bae no ho CAF/72/010 Adwuma Krataa a ɔtɔ do edu (10). FAO, Roma, na ɔwɔ hɔ. - (Loevinsohn, M.,Spinage, C. & Ndouté, J. (1978). Analyse des Résultats de Survol Aérien 1978. CAF/72/010 Document de Travail No.10. FAO, Rome).
  • Pfeffer, P. (afe dunkron aduɔwɔtwe mmiɛnsa mu - 1983) Ɔkwan a wɔfa do yɛ no. Mfinimfini Afrika wuram mmoa akorae a ɔyɛ nwonwa: Gounda-Manovo-St. Floris a ɔyɛ fɛ. Balafon, mfe 58. Puteaux, France. - (Pfeffer, P. (1983). Un merveilleux sanctuaire de faune Centrafricain: le parc national Gounda-Manovo-St. Floris. Balafon, 58. Puteaux, France).
  • Spinage, C. (afe dunkron aduɔson nsia - 1976) na ɔkyerɛwee. Saint-Floris Ɔman Mmoa Yɛmmea ho nhwehwɛmu a odzi kan. FCA/72/010 na ɔkyerɛwee. FAO Roma. - (Spinage, C. (1976). Etudes Préliminaires du Parc National de Saint-Floris. CAF/72/010. FAO Rome).
  • Spinage, C. (afe dunkron aduɔwɔtwe baako mu - 1981) mu na ɔkyerɛwee. Wiase Mmoa a Wɔabɔ Ho Ban na Wɔahyɛ ho nyansa dɛ Wɔmmɔ Ho Ban Ho Nsɛm a Wɔaboaboa Ano. CAF/78/006 Afuom Nwoma a ɔto do 2. FAO, Roma, na ɔwɔ hɔ. - (Spinage, C.(1981). Résumé des Aires de Faune Protégées et Proposées pour être Protégées. CAF/78/006 Document de terrain No.2. FAO, Rome).
  • Spinage, C. (afe dunkron aduɔwɔtwe baako mu - 1981) mu na ɔkyerɛwee. Mmoa bi a wɔatew hɔn ho wɔ Central African Republic. Afrika Ndzɛmba Nhoma a ɔfa Ndzɛmba a atwa hɛn Ho Ahyia Ho 19 (1-2): 125-132. - (Spinage, C. (1981). Some faunal isolates of the Central African Republic. African Journal of Ecology 19(1-2): 125-132).
  • Ber tiaa mu, J-L. (afe dunkron aduɔwɔtwe anum mu - 1985) mu na ɔkyerɛwee. Amandzebɔ a Etwa do a ɔfa Dwumadzi ahorow a Wɔyɛe wɔ Manovo-Gounda-St Floris Ɔman Mmoa Yɛmmea ho. Dwumadzii no ho Amandzebɔ. Mmoa na Nkɔmmɔbɔ Foto. - (Temporal, J-L. (1985). Rapport Final d'Activités dans le Parc National Manovo-Gounda-St Floris. Rapport du projet. Fonds d'Aide et Coopération).
  • UNESCO Wiase Agyapadze Boayikuw (afe dunkron aduɔkron nson mu - 1997). Amandzebɔ a ɔfa Wiase Agyapadze Boayikuw no Nhyiam a ɔtɔ do aduonu (20) ho, Paris. - (UNESCO World Heritage Committee (1997). Report on the 20th Session of the World Heritage Committee, Paris).
  • UNESCO Wiase Agyapadze Boayikuw (afe dunkron aduɔkron awotwe mu - 1998). Amandzebɔ a ɔfa Wiase Agyapadze Boayikuw no Nhyiam a ɔto do aduonu baako (21) ho, Paris - (UNESCO World Heritage Committee (1998). Report on the 21st Session of the World Heritage Committee, Paris).
  • UNESCO Wiase Agyapadze Boayikuw (afe mpem abien biako mu - 2001). Amandzebɔ a ɔfa Wiase Agyapadze Boayikuw no Nhyiam a ɔto do aduonu anan (24), Paris ho - (UNESCO World Heritage Committee (2001). Report on the 24th Session of the World Heritage Committee, Paris).
  • UNESCO Wiase Agyapadze Boayikuw (afe mpem abien abien mu - 2002). Amandzebɔ a ɔfa Wiase Agyapadze Boayikuw no Nhyiam a ɔto do aduonu anum (25) ho, Paris - (UNESCO World Heritage Committee (2002). Report on the 25th Session of the World Heritage Committee, Paris).