Fileteado

Fi Wikipedia
Fileteado
art style
CountryArgentina Sesa mu
Country of originArgentina Sesa mu
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Sesa mu
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/01069, https://ich.unesco.org/fr/RL/01069, https://ich.unesco.org/es/RL/01069 Sesa mu

Fileteado (Spanish kasa mu nkyerɛase: [fileteˈaðo]) yɛ Edwindze kwan do mfonyin na nkyerɛwdze bi, a wɔdze nkyerɛwdze a wɔayɛ no dɛ mbrɛ wɔpɛ na nhwiren a ɔfow efifidze, a wɔtaa dze dzi dwuma wɔ Buenos Aires, Argentina. Wɔdze siesie ndzɛmba ahorow a wɔdɔ nyina: nsɛnkyerɛndze, taksi, lɔre na colectivos dadaw, Buenos Aires bɔs mpo.

A self-referencing example of the art form.

Filetes (nkyerɛwdze a ɔwɔ fileteado kwan do) taa yɛ kɔla ahorow a ɔwɔ kɔla na symmetries a woewie a anwensɛm kasasin, nsɛm na nsɛm a wɔka ho asɛm, a ɔyɛ serew anaadɛ ɔyɛ basabasa, nkatse anaa nyansapɛ nyinara. Wɔayɛ Porteñofo (Buenos Aires a wɔtse hɔ) amambra no fa fi afeha a ɔtɔ do 20 no ahyɛse.

Wɔwoo filetes no dɛ egudze a ɔnnyɛ dzen, na ɔbɛyɛɛ edwindze a ɔyɛ nsɛnkyerɛdze ma kurow no[1]. Hɔn a wɔdze sii hɔ no mu pii yɛ Europafo etubrafo, a wɔdze ma ekyir yi fileteado a ɔbɛyɛɛ Argentinafo edwindze soronko a wonyim no ndɛ ber a wɔdze frafraa mpɔtam hɔ amambra edwindze ahorow mu ndzɛmba bi fii Europa bae. Wɔgyee Fileteado too mu dɛ edwindze soronko wɔ 1970 ekyir, ber a wɔdze kyerɛɛ ma odzi kan no.

Abakɔsɛm[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Fileteado hyɛɛ ase wɔ teasenam a ɔyɛ fitaa a apɔnkɔ twe, a ɔdze nduaba, enufusu, ndzɛmba a wɔtɔn ne paanoo kɔr wɔ afeha a ɔtɔ do 19 ewiei no mu.

Ná wɔfrɛ mfonyinyɛfo a ɔdze teasenam no siesiee no Fileteador, osiandɛ ɔdze ber tsentsen yɛɛ edwuma no. brɔs a wɔdze ahoma ayɛ a wɔsan frɛ no ‘Brɔs a wɔdze yɛ filetes’. Iyi yɛ asɛmfua a wonyaa fii Latin kasa mu ‘Filum’ a ɔkyerɛ ‘Asaawa’, a ɔkyerɛ edwindze a ɔwɔ nkyerɛwdze fɛfɛw bi a ɔyɛ egudze.

Osiandɛ nna ɔyɛ biribi a wokum no ber a wɔyɛɛ teasenam bi ekyir ntsi, naaso ansaana wɔregye sika no, nna ɔyɛ edwuma a ɔsɛ dɛ wɔyɛ no ntsɛntsɛm.

Dɛm ber no, mfonyinyɛfo etsitsir pii nyaa nkɔdo tse dɛ Ernesto Magiori na Pepe Aguado anaa mfonyinyɛfo tse dɛ Miguel Venturo, Salvador Venturo babarima. Nna ma otwa tow yi yɛ Italy Eguadzifo Po do Aseraafo panyin a ɔdze sii hɔ wɔ Buenos Aires, faakor a ɔdze no ho hyɛɛ FileTeado mu, na ɔdze nsusui pii a ofi ne man mu kaa ho. Miguel suaa mfonyinyɛ ho adze na ɔmaa ne papa kwan no yɛɛ kɛse, na mfonyinyɛfo a ɔhyehyɛɛ filete no mu pii susui ho. Wɔkyerɛ dɛ ɔno na ɔdze nomaa, nhwiren, abohen na ɔtwease baa mfonyin ahorow no mu, na dɛ mbrɛ wɔyɛɛ nkyerɛwdze wɔ lɔre ahorow apon mu no. Osiandɛ nna tow a wɔbɔ wɔ nkyerɛwdze akɛse paa ho ntsi, Miguel yɛɛ kakraba naaso nna wɔdze mfonyin ahorow a ɔyɛ kɔla ahorow a ɔyɛ dzen yie etwa ho ehyia dze atoatoa adwen, edwindze a ogyina hɔ kyɛe.

Su Tsitsir[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Filete porteño buukuu no a Alfredo Genovese kyerɛwee mu no, nyimpa ho nyimdzefo Norberto Cirio ka su etsitsir a ofi fileteado mu ho asɛm dɛ:

A high degree of stylization

The preponderance of lively colours

The use of shading and highlighting to create the illusion of depth

Gothic font style anaa nkyerɛwde a ɛkɔ akyiri kɛse a wɔpɛ sɛ wɔde di dwuma

Gallery[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Mboaedze[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

  1. https://web.archive.org/web/20141213071738/http://www.bbc.com/travel/blog/20121221-learn-a-true-buenos-aires-art-form