Cantu a tenore

Fi Wikipedia
Cantu a tenore
vocal technique, music genre
Subclass ofItalian folk music, polyphony Sesa mu
Country of originItaly Sesa mu
Studied inethnomusicology Sesa mu
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity Sesa mu
Described at URLhttps://esmediterrani.info/2021/01/20/canto-a-tenore/, https://ich.unesco.org/en/RL/00165, https://ich.unesco.org/fr/RL/00165, https://ich.unesco.org/es/RL/00165 Sesa mu

Cantu a tenòre (Sardinian kasa mu: su tenòre, su cuncòrdu, su cuntràttu, su cussèrtu, s’agorropamèntu, su cantu a pròa; Italia kasa mu: canto a tenore) yɛ ɔkwan a wɔfa do tow ndwom a wɔdze ndze ahorow pii to a ɔyɛ Sardinia supɔw no su (Italy ma ɔtɔ do ebien supɔw a ɔso sen obiara), tsitsir Barbagia mantɔw no, ɔwɔ mu dɛ Sardinia amantɔw nkakraba afofor bi kutsa atsetsesɛm a ɔtse dɛm ho nhwɛdo dze.

Afe 2005 mu no, UNESCO bɔɔ cantu no dawur dɛ ɔyɛ tenore dɛ ɔyɛ amambra egyapadze a wonntum mmfa hɔn nsa nnka ho nhwɛdo[1][2].

Abɔse[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Onnyi dɛ wɔdze asɛmfua tenore frafra asɛmfua ‘tenor’ dɛ ɔnye nkyerɛwdze ho nkyerɛkyerɛmu tsiaba; ɔkyerɛ kwan a wɔfa do tow ndwom ankasa na ɔda nsew wɔ akwan afofor a ɔtse dɛm ara a wɔdze dzin ahorow frɛ no wɔ mbea ahorow wɔ supɔw no do, tse dɛ taja wɔ Gallura na concordu wɔ Logudoro (Sassu 1978).

Barbagia mantɔw a ɔwɔ Sardinia supɔw do no, ndwom a ɔson no mu biara ebien na ɔwɔ hɔ: cuncordu, a mpɛn pii no ɔyɛ ndwom krɔnkrɔn, a wɔdze ndze a wɔtaa tow, na tenore, a mpɛn pii no ɔyɛ ndwom a ɔyɛ ahohwibra, a wɔdze ndwom a ɔbor do dzi dwuma na ɔhyɛ no egyinae.

Singers from Nuoro (Nhwɛdo:Lang) in 1903.

Akwan Ahorow[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Map of polyphonic folk music in Italy

Cantu a tenore yɛ atsetsesɛm mu no, mbanyin ndwontofo ekuw a wogyina hɔ wɔ kurukuruwa a ɔbɛn mu na wɔyɛ. Odwontofo biara wɔ dwuma soronko bi, na wɔabobɔ dzin wɔ ha dɛ mbrɛ ɔnye enyigye a ɔkɔ famu ndzidzido ndzidido—yɛ ndwontofo kuw (tenore ntease foforo):

  • 'oche or boche (pronounced /oke/ or /boke/, 'voice') is the solo voice
  • mesu 'oche or mesu boche is the 'half voice'
  • contra is the 'counter'
  • bassu as 'bass'

Bassu no tow ndwom kor no ara a ‘oche no to no, na ɔnye bassu no etsifi nkyem enum mu kor. 'Oche ne mesu 'oche dze ndze a wɔdze to ndwom daa to ndwom, ber a contra na bassu no dze kwan bi a ɔka anom no tow ndwom. ‘Oche no tow anwensɛm mu nkyerɛwee bi wɔ Sardinian kasa mu, a obotum ayɛ ayɛsɛm, abakɔsɛm, asersɛm, amorous anaa mpo protest genre. Ndwontofo ndwom no yɛ enyigye nkyerɛwdze a ɔyɛ nkwaseasɛm (sɛ nhwɛdo no, Bim-Bam-Boo).


Dɛ mbrɛ atsetsesɛm a agye dzin kyerɛ no, musu 'oche suasua mframa enyigyei, ber a contra no suasua oguan a ɔrobɔ ose na bassu no suasua nantwi a ɔrobɔ ose.

Ndze a ɔno nkotse no hyɛ ase yɛ ndze a ɔyɛ monodic na afei afofor no ka ho ber a ɔkyerɛ hɔn no dɛ wɔbɛka ho.

Nkɛntɛndo no yɛ ma ɔtse dɛ krukruba kakra gye dɛ nsɛntsitsir a ndwontofo afofor no dze hɔn ho hyɛ mu no gu ahorow na, ntsi, ɔson mbrɛ ndwom no hyia wɔ nkyerɛase biara mu. Ɔson mbrɛ wokum no wɔ nsɛm a ɔkɔ ekyir mu wɔ nkurase a wɔto tenore bi wɔ hɔ no mu biara mu araa ma wotum hu ekura no ntsɛm ara.

Amambra[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Tenores di Bitti

Nhwɛdo:Listen Ɔwɔ mu dɛ ndɛyi mbanyin nkotsee na wɔyɛ cuncordu na cantu a tenore dze, naaso nkaa no da ho ara wɔ ber bi a mbea ekuw so yɛɛ ndwom, a wodzii Sardinia matriarchal atsetsesɛm ekyir no ho. Dɛ mbrɛ nyimpa ho enyimdzefo binom kyerɛ no, na wɔyɛ cantu a tenore wɔ Nuragic ber do.

Ekuw a wonyim hɔn yie a wɔyɛ tenore no bi nye Tenores di Bitti, Tenore de Orosei, Tenore di Oniferi na Tenores di Neoneli.


Notes[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

  1. ^ Jump up to:a b
  2. ^ Omar Bandinu, Il canto a tenore, dai nuraghi all'Unesco, Siti, 16(2,3), 2006 Archived November 2, 2013, at the Wayback Machine


Mboaedze[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

  • Cited in Macchiarella (1990).

External links[sesa mu | sesa ekyirsɛm]

Nhwɛdo:External media

  1. https://ich.unesco.org/en/RL/canto-a-tenore-sardinian-pastoral-songs-00165
  2. ich.unesco.org/en/RL/canto-a-tenore-sardinian-pastoral-songs-00165